Konkurs Religijny: „TRIDUUM PASCHALNE”
Powiatowy Konkurs Biblijny
„ Triduum Paschalne”
I.ORGANIZATOR
Szkoła Podstawowa Nr 3 w Trzebnicy
ul. M Konopnickiej 14, 55- 100 Trzebnica
e-mail trzebnicasp3@op.pl tel. 71/ 312-08-74
nauczyciel odpowiedzialny: ks. Stefan Bekalarz, s. Lilianna Wypiór, p. Edyta Kozicka
II.ADRESACI.:
Uczniowie klas IV -VI szkoły podstawowej ( po 1 uczniu ze szkoły: szkołę, gdzie funkcjonuje po 3
i więcej oddziałów z danego poziomu może reprezentować 2 uczniów).
III.CELE KONKURSU.
– Zainteresowanie uczniów Pismem Świętym.
– Pogłębienie znajomości treści Ewangelii.
– Doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem tekstu Pisma Świętego.
– Kształtowanie właściwych postaw religijnych.
– Rozwijanie osobowości ucznia.
IV.ZAKRES TEMATYCZNY KONKURSU.
Ewangelia według św. Jana „ Męka śmierć i zmartwychwstanie Pana Jezusa”
Rozdziały: 18, 19, 20, 21 oraz słowniczek do tego tekstu.
Ewangelia ta znajduje się w Piśmie Świętym Nowego Testamentu, wydawnictwo Pallottinum. Biblia Tysiąclecia.
V.FORMUŁA PYTAŃ KONKURSOWYCH (test, ilość i rodzaj zadań, inny system itp.)
– pytania otwarte,
– pytania zamknięte,
– prawda- fałsz,
– uzupełnienie luk w tekście,
– krzyżówka,
– dopasowanie w pary,
– wyjaśnienie słów ze słowniczka.
VI. SPOSÓB PRZEPROWADZENIA KONKURSU – indywidualny
VII.PRZEBIEG KONKURSU, ZASADY UCZESTNICTWA.
Etap powiatowy konkursu odbędzie się:
11 kwietnia 2025 r. o godz. 9.30 w SP 3 w Trzebnicy, aula szkolna.
Zgłoszenie uczestników do 28 marca 2025 r., pisemnie
na adres szkoły fax: 71/ 312-08-74, email: trzebnicasp3@op.pl
Karta zgłoszeniowa:
- NAZWA I ADRES SZKOŁY
………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………. - IMIĘ I NAZWISKO UCZESTNIKA
………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………
- IMIĘ I NAZWISKO OPIEKUNA
…………………………………………………………………………………………………………………………………. - TELEFON KONTAKTOWY
…………………………………………………………………………………………………………………………………. Zgłoszenie uczestnictwa w konkursie (przesłanie na podany adres e-mailowy wypełnionej karty zgłoszenia) jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na przetwarzanie danych osobowych na potrzeby konkursu oraz jego promocji, a także na wykorzystanie wizerunku na stronie internetowej organizatorów – zarówno ucznia, jak i nauczyciela prowadzącego
( Na podstawie art. 13 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE. L 2016 Nr 119, str. 1)
VIII.DODATKOWE INFORMACJE:
– Test jednakowy dla wszystkich uczestników zostanie przygotowany przez
Stowarzyszenie Oświatowe Sowa.
– Czas rozwiązania testu – 60 minut
– Przewodniczącym Komisji Konkursowej jest Organizator Konkursu.
– W skład komisji wchodzą wszyscy nauczyciele religii, obecni podczas konkursu.
– Po zakończeniu testu komisja sprawdza prace i wyłania zwycięzców ( I, II, III, IV, V miejsca)
– nagrody książkowe i dyplomy otrzymują laureaci, pozostali uczestnicy otrzymują dyplomy za udział
w konkursie.
Zapraszamy
Organizatorzy LITERATURA (tekst biblijny + słowniczek)
- JEZUS W OGRÓJCU
Pojmanie1
1 To powiedziawszy Jezus wyszedł z uczniami swymi za potok Cedron. Był tam ogród, do którego wszedł On i Jego uczniowie. 2 Także i Judasz, który Go wydał, znał to miejsce, bo Jezus i uczniowie Jego często się tam gromadzili. 3 Judasz, otrzymawszy kohortę oraz strażników od arcykapłanów i faryzeuszów, przybył tam z latarniami, pochodniami i bronią. 4 2 A Jezus wiedząc o wszystkim, co miało na Niego przyjść, wyszedł naprzeciw i rzekł do nich: «Kogo szukacie?» 5 Odpowiedzieli Mu: «Jezusa z Nazaretu». Rzekł do nich Jezus: «Ja jestem». Również i Judasz, który Go wydał, stał między nimi. 6 Skoro więc rzekł do nich: «Ja jestem», cofnęli się i upadli na ziemię3. 7 Powtórnie ich zapytał: «Kogo szukacie?» Oni zaś powiedzieli: «Jezusa z Nazaretu». 8 Jezus odrzekł: «Powiedziałem wam, że Ja jestem. Jeżeli więc Mnie szukacie, pozwólcie tym odejść!» 9 Stało się tak, aby się wypełniło słowo, które wypowiedział: «Nie utraciłem żadnego z tych, których Mi dałeś»4. 10 Wówczas Szymon Piotr, mając przy sobie miecz, dobył go, uderzył sługę arcykapłana i odciął mu prawe ucho. A słudze było na imię Malchos. 11 Na to rzekł Jezus do Piotra: «Schowaj miecz do pochwy. Czyż nie mam pić kielicha, który Mi podał Ojciec?»
JEZUS PRZED SWOIMI SĘDZIAMI
Przed Annaszem. Zaparcie się Piotra5
12 Wówczas kohorta oraz trybun razem ze strażnikami żydowskimi pojmali Jezusa, związali Go 13 i zaprowadzili najpierw do Annasza. Był on bowiem teściem Kajfasza, który owego roku pełnił urząd arcykapłański6. 14 Właśnie Kajfasz poradził Żydom, że warto, aby jeden człowiek zginął za naród7.
15 8 A szedł za Jezusem Szymon Piotr razem z innym uczniem8. Uczeń ten był znany arcykapłanowi i dlatego wszedł za Jezusem na dziedziniec arcykapłana, 16 podczas gdy Piotr zatrzymał się przed bramą na zewnątrz. Wszedł więc ów drugi uczeń, znany arcykapłanowi, pomówił z odźwierną i wprowadził Piotra do środka. 17 A służąca odźwierna rzekła do Piotra: «Czy może i ty jesteś jednym spośród uczniów tego człowieka?» On odpowiedział: «Nie jestem». 18 A ponieważ było zimno, strażnicy i słudzy rozpaliwszy ognisko stali przy nim i grzali się. Wśród nich stał także Piotr i grzał się [przy ogniu].
19 Arcykapłan więc zapytał Jezusa o Jego uczniów i o Jego naukę. 20 Jezus mu odpowiedział: «Ja przemawiałem jawnie przed światem. Uczyłem zawsze w synagodze i w świątyni, gdzie się gromadzą wszyscy Żydzi. Potajemnie zaś nie uczyłem niczego. 21 Dlaczego Mnie pytasz? Zapytaj tych, którzy słyszeli, co im mówiłem. Oto oni wiedzą, co powiedziałem». 22 Gdy to powiedział, jeden ze sług obok stojących spoliczkował Jezusa, mówiąc: «Tak odpowiadasz arcykapłanowi?» 23 Odrzekł mu Jezus: «Jeżeli źle powiedziałem, udowodnij, co było złego. A jeżeli dobrze, to dlaczego Mnie bijesz?» 24 Następnie Annasz wysłał Go związanego do arcykapłana Kajfasza.
25 A Szymon Piotr stał i grzał się [przy ogniu]. Powiedzieli wówczas do niego: «Czy i ty nie jesteś jednym z Jego uczniów?» On zaprzeczył mówiąc: «Nie jestem». 26 Jeden ze sług arcykapłana, krewny tego, któremu Piotr odciął ucho, rzekł: «Czyż nie ciebie widziałem razem z Nim w ogrodzie?» 27 Piotr znowu zaprzeczył i natychmiast kogut zapiał.
Przed Piłatem9
28 Od Kajfasza zaprowadzili Jezusa do pretorium. A było to wczesnym rankiem. Oni sami jednak nie weszli do pretorium, aby się nie skalać, lecz aby móc spożyć Paschę10. 29 Dlatego Piłat wyszedł do nich na zewnątrz i rzekł: «Jaką skargę wnosicie przeciwko temu człowiekowi?» 30 W odpowiedzi rzekli do niego: «Gdyby to nie był złoczyńca, nie wydalibyśmy Go tobie». 31 Piłat więc rzekł do nich: «Weźcie Go wy i osądźcie według swojego prawa!» Odpowiedzieli mu Żydzi: «Nam nie wolno nikogo zabić»11. 32 Tak miało się spełnić słowo Jezusa, w którym zapowiedział, jaką śmiercią miał umrzeć12.
Przesłuchanie13
33 Wtedy powtórnie wszedł Piłat do pretorium, a przywoławszy Jezusa rzekł do Niego: «Czy Ty jesteś Królem Żydowskim?» 34 Jezus odpowiedział: «Czy to mówisz od siebie, czy też inni powiedzieli ci o Mnie?» 35 Piłat odparł: «Czy ja jestem Żydem? Naród Twój i arcykapłani wydali mi Ciebie. Coś uczynił?» 36 Odpowiedział Jezus: «Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd». 37 Piłat zatem powiedział do Niego: «A więc jesteś królem?» Odpowiedział Jezus: «Tak, jestem królem. Ja się na to narodziłem i na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie14. Każdy, kto jest z prawdy, słucha mojego głosu». 38 Rzekł do Niego Piłat: «Cóż to jest prawda?» To powiedziawszy wyszedł powtórnie do Żydów i rzekł do nich: «Ja nie znajduję w Nim żadnej winy. 39 Jest zaś u was zwyczaj, że na Paschę uwalniam wam jednego [więźnia]. Czy zatem chcecie, abym wam uwolnił Króla Żydowskiego?» 40 Oni zaś powtórnie zawołali: «Nie tego, lecz Barabasza!» A Barabasz był zbrodniarzem.
J 18, 1-11 – Por. Mt 26,47-56; Mk 14,43-52; Łk 22,47-53.
J 18, 4 – Całkowita wolność w podjęciu męki jest jednym z charakterystycznych rysów sprawozdania Janowego (J 10,18; J 13,1; J 19,11.28; por. J 3,27; J 14,30).
J 18, 6 – Niewątpliwy cud: majestat Chrystusa powala prześladowców.
J 18, 9 – Por. J 6,39; J 10,28; J 17,12.
Por. Mt 26,57-75; Mk 14,53-72; Łk 22,54-62.66-71.
J 18, 13 – Po wierszu 13 niektórzy komentatorzy chcą umieścić wiersz 24.
J 18, 14 – Por. J 11,49n.
J 18, 15-18 – Por. Mt 26,69-75; Mk 14,66-72; Łk 22,54-62.
J 18, 15 – Jest nim zapewne św. Jan.
J 18, 28-32 – Por. Mt 27,1n; Mk 15,1; Łk 23,1.
J 18, 28 – Tzn. ucztę paschalną (Wj 12,1-28; Wj 23,14n; Wj 34,18; Kpł 23,5-8; Pwt 16,1-8). Jezus z uczniami spożył ją we czwartek, koła zaś kapłańskie trzymały się innego kalendarza – stąd różnica dnia.
J 18, 31 – Rzymianie zastrzegali sobie w prowincjach prawo egzekucji wyroków śmierci.
J 18, 32 – Wspomniana w zapowiedziach: J 3,14; J 8,28; J 12,32; Mt 20,19 par. „Wywyższenie” mogło nastąpić tylko na krzyżu. Żydzi sami natomiast ukamienowaliby Go, jak już usiłowali: J 8,59; J 10,31.
J 18, 33 – Por. Mt 27,11-14; Mk 15,2-5; Łk 23,2-7.
J 18, 37 – Królestwo Chrystusowe założone i istniejące na świecie ma na celu ukazać zwycięstwo prawdy (J 3,11; J 14,6).
- „Oto Człowiek”
1 Wówczas Piłat wziął Jezusa i kazał Go ubiczować. 2 A żołnierze uplótłszy koronę z cierni, włożyli Mu ją na głowę i okryli Go płaszczem purpurowym. 3 Potem podchodzili do Niego i mówili: «Witaj, Królu Żydowski!» I policzkowali Go. 4 A Piłat ponownie wyszedł na zewnątrz i przemówił do nich: «Oto wyprowadzam Go do was na zewnątrz, abyście poznali, że ja nie znajduję w Nim żadnej winy». 5 Jezus więc wyszedł na zewnątrz, w koronie cierniowej i płaszczu purpurowym. Piłat rzekł do nich: «Oto Człowiek». 6 Gdy Go ujrzeli arcykapłani i słudzy, zawołali: «Ukrzyżuj! Ukrzyżuj!» Rzekł do nich Piłat: «Weźcie Go i sami ukrzyżujcie! Ja bowiem nie znajduję w Nim winy». 7 Odpowiedzieli mu Żydzi: «My mamy Prawo, a według Prawa powinien On umrzeć, bo sam siebie uczynił Synem Bożym».
8 Gdy Piłat usłyszał te słowa, uląkł się jeszcze bardziej. 9 Wszedł znów do pretorium i zapytał Jezusa: «Skąd Ty jesteś?» Jezus jednak nie dał mu odpowiedzi. 10 Rzekł więc Piłat do Niego: «Nie chcesz mówić ze mną? Czy nie wiesz, że mam władzę uwolnić Ciebie i mam władzą Ciebie ukrzyżować?» 11 Jezus odpowiedział: «Nie miałbyś żadnej władzy nade Mną, gdyby ci jej nie dano z góry. Dlatego większy grzech ma ten, który Mnie wydał tobie». 12 Odtąd Piłat usiłował Go uwolnić. Żydzi jednak zawołali: «Jeżeli Go uwolnisz, nie jesteś przyjacielem Cezara. Każdy, kto się czyni królem, sprzeciwia się Cezarowi».
Wyrok1
13 Gdy więc Piłat usłyszał te słowa, wyprowadził Jezusa na zewnątrz i zasiadł na trybunale, na miejscu zwanym Lithostrotos2, po hebrajsku Gabbata. 14 Był to dzień Przygotowania Paschy, około godziny szóstej3. I rzekł do Żydów: «Oto król wasz!» 15 4 A oni krzyczeli: «Precz! Precz! Ukrzyżuj Go!» Piłat rzekł do nich: «Czyż króla waszego mam ukrzyżować?» Odpowiedzieli arcykapłani: «Poza Cezarem nie mamy króla». 16 Wtedy więc wydał Go im, aby Go ukrzyżowano.
Droga krzyżowa i ukrzyżowanie5
Zabrali zatem Jezusa. 17 A On sam dźwigając krzyż wyszedł na miejsce zwane Miejscem Czaszki, które po hebrajsku nazywa się Golgota6. 18 Tam Go ukrzyżowano, a z Nim dwóch innych, z jednej i drugiej strony, pośrodku zaś Jezusa. 19 Wypisał też Piłat tytuł winy i kazał go umieścić na krzyżu. A było napisane: «Jezus Nazarejczyk, Król Żydowski». 20 Ten napis czytało wielu Żydów, ponieważ miejsce, gdzie ukrzyżowano Jezusa, było blisko miasta. A było napisane w języku hebrajskim, łacińskim i greckim. 21 Arcykapłani żydowscy mówili do Piłata: «Nie pisz: Król Żydowski, ale że On powiedział: Jestem Królem Żydowskim». 22 Odparł Piłat: «Com napisał, napisałem».
23 Żołnierze zaś, gdy ukrzyżowali Jezusa, wzięli Jego szaty i podzielili na cztery części, dla każdego żołnierza po części; wzięli także tunikę. Tunika zaś nie była szyta, ale cała tkana od góry do dołu. 24 Mówili więc między sobą: «Nie rozdzierajmy jej, ale rzućmy o nią losy, do kogo ma należeć». Tak miały się wypełnić słowa Pisma: Podzielili między siebie szaty, a los rzucili o moją suknię7. To właśnie uczynili żołnierze.
Testament z krzyża8
25 A obok krzyża Jezusowego stały: Matka Jego i siostra Matki Jego, Maria, żona Kleofasa, i Maria Magdalena. 26 Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki: «Niewiasto, oto syn Twój». 27 Następnie rzekł do ucznia: «Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie.
Śmierć9
28 Potem Jezus świadom, że już wszystko się dokonało, aby się wypełniło Pismo, rzekł: «Pragnę»10. 29 Stało tam naczynie pełne octu. Nałożono więc na hizop11 gąbkę pełną octu i do ust Mu podano. 30 A gdy Jezus skosztował octu, rzekł: «Wykonało się!»12 I skłoniwszy głowę oddał ducha.
31 Ponieważ był to dzień Przygotowania13, aby zatem ciała nie pozostawały na krzyżu w szabat – ów bowiem dzień szabatu był wielkim świętem14 – Żydzi prosili Piłata, aby ukrzyżowanym połamano golenie14 i usunięto ich ciała. 32 Przyszli więc żołnierze i połamali golenie tak pierwszemu, jak i drugiemu, którzy z Nim byli ukrzyżowani. 33 Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, 34 tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda15. 35 Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli. 36 Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Kość jego nie będzie złamana16. 37 I znowu na innym miejscu mówi Pismo: Będą patrzeć na Tego, którego przebili17.
Pogrzeb Jezusa18
38 Potem Józef z Arymatei, który był uczniem Jezusa, lecz ukrytym z obawy przed Żydami, poprosił Piłata, aby mógł zabrać ciało Jezusa. A Piłat zezwolił. Poszedł więc i zabrał Jego ciało. 39 Przybył również i Nikodem, ten, który po raz pierwszy przyszedł do Jezusa w nocy19, i przyniósł około stu funtów19 mieszaniny mirry i aloesu. 40 Zabrali więc ciało Jezusa i obwiązali je w płótna razem z wonnościami, stosownie do żydowskiego sposobu grzebania. 41 A na miejscu, gdzie Go ukrzyżowano, był ogród, w ogrodzie zaś nowy grób, w którym jeszcze nie złożono nikogo. 42 Tam to więc, ze względu na żydowski dzień Przygotowania, złożono Jezusa, bo grób znajdował się w pobliżu.
J 19, 13-16 – Por. Mt 27,15-26; Mk 15,6-15; Łk 23,17-25.
J 19, 13 – Gr. nazwa Lithostrotos oznacza „miejsce wyłożone kamieniami”, aram. zaś – „wzniesienie”.
J 19, 14 – Ewangelista uwydatnia charakter paschalny męki (J 13,1; por. Mt 26,17). Godzina szósta – nasze południe.
J 19, 15 – Por. Mt 27,15-26; Mk 15,6-15; Łk 23,17-25.
J 19, 16b-22 – Por. Mt 27,32-38; Mk 15,23-28; Łk 23,33n.38.
J 19, 17 – Aram. Gulgulta oznacza również czaszkę.
J 19, 24 – Ps 22[21],19.
J 19, 25 – Urywek ten przez kontekst przytaczający mesjańskie proroctwa i przez użycie dostojnego tytułu Niewiasty (Rdz 3,15; J 2,4) wskazuje na wyjątkowe stanowisko Maryi, drugiej Ewy (J 2,4), duchowej Matki chrześcijan, reprezentowanych tutaj przez Apostoła.
J 19, 28 – Por. Mt 27,48nn; Mk 15,36n; Łk 23,46; „Pragnę”: Ps 22[21],16; Ps 69[68],22; „hizop” – mowa o łodydze tej rośliny. Inni popr. na „włócznię”.
J 19, 30 – Wyznaczone Mu przez Ojca posłannictwo (J 4,34; J 17,4).
J 19, 31 – „Przygotowanie” – piątek; „wielkim świętem” „- dosł.: „wielkim dniem” – chodzi o Paschę; „połamano golenie” – środek wówczas stosowany dla przyspieszenia zgonu skazańców.
J 19, 34 – Krew wskazuje na rzeczywistość ofiary Baranka (J 1,29; J 6,51) a woda na płodność duchową (J 4,10). Sakramenty Kościoła, zwłaszcza tu symbolizowane: chrzest i Eucharystia, biorą początek z krzyża (por. Rz 6,4; 1 Kor 11,26).
J 19, 36 – Wj 12,46.
J 19, 37 – Za 12,10.
J 19, 38-42 – Por. Mt 27,57-61; Mk 15,42-47; Łk 23,50-56.
J 19, 39 – „W nocy” – por. J 3,1-21; „funt” – wynosił około 325 gramów.
- PO ZMARTWYCHWSTANIU
Maria Magdalena, Piotr i Jan przy grobie1
1 A pierwszego dnia po szabacie, wczesnym rankiem, gdy jeszcze było ciemno, Maria Magdalena udała się do grobu i zobaczyła kamień odsunięty od grobu. 2 Pobiegła więc i przybyła do Szymona Piotra i do drugiego ucznia, którego Jezus kochał2, i rzekła do nich: «Zabrano Pana z grobu i nie wiemy3, gdzie Go położono». 3 Wyszedł więc Piotr i ów drugi uczeń i szli do grobu. 4 Biegli oni obydwaj razem, lecz ów drugi uczeń wyprzedził Piotra i przybył pierwszy do grobu. 5 A kiedy się nachylił, zobaczył leżące płótna, jednakże nie wszedł do środka. 6 Nadszedł potem także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu i ujrzał leżące płótna 7 oraz chustę, która była na Jego głowie, leżącą nie razem z płótnami, ale oddzielnie zwiniętą na jednym miejscu4. 8 Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który przybył pierwszy do grobu. Ujrzał i uwierzył. 9 Dotąd bowiem nie rozumieli jeszcze Pisma, [które mówi], że On ma powstać z martwych5. 10 Uczniowie zatem powrócili znowu do siebie.
11 6 Maria Magdalena natomiast stała przed grobem płacząc. A kiedy [tak] płakała, nachyliła się do grobu 12 i ujrzała dwóch aniołów w bieli, siedzących tam, gdzie leżało ciało Jezusa – jednego w miejscu głowy, drugiego w miejscu nóg. 13 I rzekli do niej: «Niewiasto, czemu płaczesz?» Odpowiedziała im: «Zabrano Pana mego i nie wiem, gdzie Go położono». 14 Gdy to powiedziała, odwróciła się i ujrzała stojącego Jezusa, ale nie wiedziała, że to Jezus. 15 Rzekł do niej Jezus: «Niewiasto, czemu płaczesz? Kogo szukasz?» Ona zaś sądząc, że to jest ogrodnik, powiedziała do Niego: «Panie, jeśli ty Go przeniosłeś, powiedz mi, gdzie Go położyłeś, a ja Go wezmę». 16 Jezus rzekł do niej: «Mario!» A ona obróciwszy się powiedziała do Niego po hebrajsku: «Rabbuni»7, to znaczy: Nauczycielu! 17 Rzekł do niej Jezus: «Nie zatrzymuj Mnie, jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca. Natomiast udaj się do moich braci i powiedz im: „Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego”»8. 18 Poszła Maria Magdalena oznajmiając uczniom: «Widziałam Pana i to mi powiedział».
Zmartwychwstały ukazuje się Apostołom9
19 Wieczorem owego pierwszego dnia tygodnia, tam gdzie przebywali uczniowie, gdy drzwi były zamknięte z obawy przed Żydami, przyszedł Jezus, stanął pośrodku i rzekł do nich: «Pokój wam!» 20 A to powiedziawszy, pokazał im ręce i bok. Uradowali się zatem uczniowie ujrzawszy Pana. 21 A Jezus znowu rzekł do nich: «Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam». 22 Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: «Weźmijcie Ducha Świętego!10 23 Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane»11.
Niewierny Tomasz
24 Ale Tomasz, jeden z Dwunastu, zwany Didymos, nie był razem z nimi, kiedy przyszedł Jezus. 25 Inni więc uczniowie mówili do niego: «Widzieliśmy Pana!» Ale on rzekł do nich: «Jeżeli na rękach Jego nie zobaczę śladu gwoździ i nie włożę palca mego w miejsce gwoździ, i nie włożę ręki mojej do boku Jego, nie uwierzę». 26 A po ośmiu dniach, kiedy uczniowie Jego byli znowu wewnątrz [domu] i Tomasz z nimi, Jezus przyszedł mimo drzwi zamkniętych, stanął pośrodku i rzekł: «Pokój wam!» 27 Następnie rzekł do Tomasza: «Podnieś tutaj swój palec i zobacz moje ręce. Podnieś rękę i włóż [ją] do mego boku, i nie bądź niedowiarkiem, lecz wierzącym!» 28 Tomasz Mu odpowiedział: «Pan mój i Bóg mój!» 29 Powiedział mu Jezus: «Uwierzyłeś dlatego, ponieważ Mnie ujrzałeś? Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli»12.
Pierwszy epilog – Ewangelisty
30 I wiele innych znaków, których nie zapisano w tej książce, uczynił Jezus wobec uczniów. 31 Te zaś zapisano, abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc mieli życie w imię Jego.
J 20, 1-10 – Por. Mt 28,5-8; Mk 16,1-8; Łk 24,1-11.
J 20, 2 – „Ucznia, którego Jezus kochał” – tzn. Jana, autora tej Ewangelii; „nie wiemy”; liczba mnoga wskazuje także na inne niewiasty; por. Mt 28,1; Mk 16,1nn; Łk 24,1nn.
J 20, 7 – Inni: „na swoim miejscu”.
J 20, 9 – Ps 16[15],8nn cytują Dz 2,25-31; Ps 2,7; cytują Dz 13,33-37. Por. J 19,30; Łk 24,44nn; 1 Kor 15,4.
J 20, 11-18 – Por. Mt 28,9n; Mk 16,9nn.
J 20, 16 – Bardziej uroczysta forma aram. Rabbi – nauczyciel (por. Mk 10,51).
J 20, 17 – Wejście Chrystusa w ciele uwielbionym do chwały Ojca (J 12,32; J 13,33; J 14,2n) zostało zrealizowane w zmartwychwstaniu. Wniebowstąpienie (Łk 24,50n; Dz 1,9nn) kończy cały szereg ukazywań się następujących po zmartwychwstaniu. Mimo zestawienia „mój” i „wasz”, nie w ten sam sposób jest On Bogiem i Ojcem dla Chrystusa i dla nas.
J 20, 18 – Tekst popr. wg Wlg: gr.: „jej”.
J 20, 19-23 – Por. Mk 16,14-18; Łk 24,36-49.
J 20, 22 – Apostolskiej pracy uczniów (J 4,38) będzie towarzyszył Duch Jezusa (J 1,33). Uroczyste Jego zesłanie nastąpi po wniebowstąpieniu: Dz 2,1-4.
J 20, 23 – Tekst klasyczny dla sakramentu pokuty: mówi on o przekazaniu Apostołom i ich następcom władzy odpuszczania grzechów mocą Ducha Świętego.
J 20, 29 – Świadectwu Apostołów (J 17,20; Dz 1,8). Zdanie to ma sens zawsze aktualny.
- Zmartwychwstały ukazuje się w Galilei1
1 Potem znowu ukazał się Jezus nad Morzem Tyberiadzkim. A ukazał się w ten sposób: 2 Byli razem Szymon Piotr, Tomasz, zwany Didymos, Natanael z Kany Galilejskiej, synowie Zebedeusza oraz dwaj inni z Jego uczniów. 3 Szymon Piotr powiedział do nich: «Idę łowić ryby». Odpowiedzieli mu: «Idziemy i my z tobą». Wyszli więc i wsiedli do łodzi, ale tej nocy nic nie złowili. 4 A gdy ranek zaświtał, Jezus stanął na brzegu. Jednakże uczniowie nie wiedzieli, że to był Jezus. 5 A Jezus rzekł do nich: «Dzieci, czy macie co na posiłek?» Odpowiedzieli Mu: «Nie». 6 On rzekł do nich: «Zarzućcie sieć po prawej stronie łodzi, a znajdziecie». Zarzucili więc i z powodu mnóstwa ryb nie mogli jej wyciągnąć. 7 Powiedział więc do Piotra ów uczeń, którego Jezus miłował2: «To jest Pan!» Szymon Piotr usłyszawszy, że to jest Pan, przywdział na siebie wierzchnią szatę – był bowiem prawie nagi – i rzucił się w morze. 8 Reszta uczniów dobiła łodzią, ciągnąc za sobą sieć z rybami. Od brzegu bowiem nie było daleko – tylko około dwustu łokci3.
9 A kiedy zeszli na ląd, ujrzeli żarzące się na ziemi węgle, a na nich ułożoną rybę oraz chleb. 10 Rzekł do nich Jezus: «Przynieście jeszcze ryb, któreście teraz ułowili». 11 Poszedł Szymon Piotr i wyciągnął na brzeg sieć pełną wielkich ryb w liczbie stu pięćdziesięciu trzech. A pomimo tak wielkiej ilości, sieć się nie rozerwała. 12 Rzekł do nich Jezus: «Chodźcie, posilcie się!» Żaden z uczniów nie odważył się zadać Mu pytania: «Kto Ty jesteś?» bo wiedzieli, że to jest Pan. 13 A Jezus przyszedł, wziął chleb i podał im – podobnie i rybę. 14 To już trzeci raz, jak Jezus ukazał się uczniom od chwili, gdy zmartwychwstał.
Piotr otrzymuje władzę pasterską4
15 A gdy spożyli śniadanie, rzekł Jezus do Szymona Piotra: «Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?» Odpowiedział Mu: «Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego: «Paś baranki moje!» 16 I znowu, po raz drugi, powiedział do niego: «Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie?» Odparł Mu: «Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego: «Paś owce moje!». 17 Powiedział mu po raz trzeci: «Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie?» Zasmucił się Piotr, że mu po raz trzeci powiedział: «Czy kochasz Mnie?» I rzekł do Niego: «Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego Jezus: «Paś owce moje! 18 5 Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Gdy byłeś młodszy, opasywałeś się sam i chodziłeś, gdzie chciałeś. Ale gdy się zestarzejesz, wyciągniesz ręce swoje, a inny cię opasze i poprowadzi, dokąd nie chcesz». 19 To powiedział, aby zaznaczyć, jaką śmiercią uwielbi Boga. A wypowiedziawszy to rzekł do niego: «Pójdź za Mną!»
Odmienny los umiłowanego ucznia
20 Piotr obróciwszy się zobaczył idącego za sobą ucznia, którego miłował Jezus, a który to w czasie uczty spoczywał na Jego piersi i powiedział: «Panie, kto jest ten, który Cię zdradzi?» 21 Gdy więc go Piotr ujrzał, rzekł do Jezusa: «Panie, a co z tym będzie?» 22 Odpowiedział mu Jezus: «Jeżeli chcę, aby pozostał, aż przyjdę6, co tobie do tego? Ty pójdź za Mną!» 23 Rozeszła się wśród braci wieść, że uczeń ów nie umrze. Ale Jezus nie powiedział mu, że nie umrze, lecz: «Jeśli Ja chcę, aby pozostał aż przyjdę, co tobie do tego?»
Drugi epilog – Ewangelii
24 Ten właśnie uczeń daje świadectwo o tych sprawach i on je opisał. A wiemy, że świadectwo jego jest prawdziwe. 25 Jest ponadto wiele innych rzeczy, których Jezus dokonał, a które, gdyby je szczegółowo opisać, to sądzę, że cały świat nie pomieściłby ksiąg, które by trzeba napisać.
J 21, 1 – Opowiadanie o pojawieniu się Chrystusa nad brzegami jeziora Genezaret może pochodzić od samego Ewangelisty lub któregoś z uczniów.
J 21, 7 – Tzn. św. Jan – autor tej Ewangelii.
J 21, 8 – Łokieć = około 0,45 m.
J 21, 15 – Chrystus powierza władzę nad całym swym Kościołem Piotrowi, którego po zmartwychwstaniu rehabilituje. Trzykrotne wyznanie miłości wymazuje winę trzykrotnego zaparcia się Piotra. Spełnia się zapowiedź nadania prymatu z Mt 16,18.
J 21, 18 – Zapowiedź śmierci męczeńskiej.
J 21, 22 – Tzn. aż do paruzji, tj. powtórnego przyjścia (por. 1 Kor 11,26; Flp 4,5; Ap 22,7; itd.). Chrystus bliżej nie określa losu św. Jana – będzie on inny niż Piotra.
SŁOWNIK DO EWANGELII WEDŁUG ŚW. JANA.
Faryzeusze stronnictwo żydowskie, w jakie przerodził się ruch religijny sięgający początkami czasów machabejskich. Jego członkowie wyróżniali się od reszty narodu przesadnym pojmowaniem czystości rytualnej, drobiazgowym przestrzeganiem nie tylko przepisów Prawa, ale i nakazów ustnej „ tradycji starszych” oraz ścisłym święceniem szabatu. Byli oni w ostrej opozycji do Jezusa Chrystusa.
Hizop gatunek małego krzewu rosnącego na murach. Gałązek jego używali Izraelici przy skrapianiu drzwi domów krwią baranka paschalnego, przy ceremonii oczyszczania trędowatych i ich mieszkań, jak również przy składaniu ofiar.
Kohorta pododdział rzymskiego legionu liczący od 500 do 1000 żołnierzy.
Łokieć miara długości, równa ok. 0.5 m.
Mirra wonna żywica pewnej odmiany terebintu ( drzewo przypominające wyglądem dąb) . Zmieszana z oliwą, używana była jako pachnidło do skrapiania odzieży i pościeli, a także do balsamowania zwłok.
Pretorium kwatera pretora rzymskiego jako dowódcy wojsk, następnie – miejsce przebywania wielkorządców rzymskich na prowincji, wreszcie – gwardia cesarska pretorianie.
Pascha największe doroczne święto Izraelitów, obchodzone na pamiątkę „ przejścia” Boga pośród Egipcjan, którzy stracili przy tym wszystkich pierworodnych i wyprowadzenia z niewoli Izraela, ocalałego dzięki krwi baranka. Od tego czasu 14 dniu miesiąca Nisan zabijano baranka i spożywano go z przaśnikami. Wieczerzy paschalnej towarzyszył hymn Hallelu to jest niektórych psalmów, oraz obszerne przemówienie ojca rodziny, zwane „ haggadą paschalną” w której przypominał on uczestnikom wieczerzy dzieje wyjścia z Egiptu.
Sanhedryn reprezentacja narodu żydowskiego, jakby senat, zwany również Wysoką Radą, sięga początkami epoki machabejskiej. W czasach Jezusa Chrystusa stanowił on dla Żydów
Najwyższą władzę religijną i sądowniczą w Jerozolimie. Składał się z 70 członków. Byli nimi:
Arcykapłani
Starsi ( przedstawiciele możnych rodów)
Uczeni w Piśmie – głównie faryzeusze
Rzymianie wprowadzili ograniczenie kompetencji Sanhedrynu w sprawach gardłowych.
Trybun stopień urzędniczy lub wojskowy Rzymian. W Nowym Testamencie występuje tylko w drugim znaczeniu – dowódcy większych oddziałów.
Szabat siódmy dzień tygodnia ( Sobota), dzień odpoczynku i składania ofiar Bogu.
Lithostrotos grecka nazwa oznacza miejsce wyłożone kamieniami,
po hebrajsku Gabbata – wzniesienie
paruzja – powtórne przyjście Jezusa